Faturalardaki bu detaya dikkat! Sanayi elektriği kullanıyor olabilirsiniz...
Karşı binada yaşayan komşusuna 140 lira elektrik faturası gelirken ona gelen mesajda '3 bin 600 lira' yazıyordu... Önce bir yanlışlık olduğunu sanıp ev...
Yükselen enerji maliyetleri sonrası 'tarifeli' elektrik faturası sistemine geçildi. Buna göre meskenlerde belirli bir seviyeye kadar indirimli tarife uygulanıyor. Ancak bu sadece evlerle ilgili. Sanayi tipi elektrikte ise bu uygulama yok.
BİLMEDEN SANAYİ TİPİ ELEKTRİK KULLANIYOR OLABİLİRSİNİZ
Ancak 'bilmeden' de olsa milyonlarca kişi evlerinde daha pahalı olan 'şantiye' yani 'sanayi tipi elektrik' kullanıyor. Bunun başlıca sebebi ise 'fırsatçı' ev sahipleri.
EV TUTARKEN FAZLA ÜZERİNDE DURULMAYAN DETAY
Birçok bina sahibi henüz iskân raporu almamış evlerini kiralıyor. Zaten ev bulmakta zorlandığı için 'iskân' detayının üzerinde fazla durmayan yeni kiracı ise elektrik faturasını görene kadar durumun vahametini kavrayamıyor.
Yıllardır Türkiye'de tartışma konusu olan bu 'iskansız binalar' son elektrik zammı ile yeniden gündeme geldi. Konut elektriklerine indirim paketleri düzenlemesi sonrası 'sanayi elektriği' ile 'mesken tipi elektrik' arasındaki makas artınca mağduriyetler de ortaya çıkmaya başladı.
BİR MAĞDURİYET HİKAYESİ
Bunlardan en çarpıcı olanı ise İstanbul, Beylikdüzü'nde yaşandı.
Düğününün ardından 6 ay önce taşındığı evinde, eşiyle birlikte yaşayan 28 yaşındaki Deniz Ç., bina sahibinden gelen "Senin dairenin elektrik parası bu ay 3 bin 600 lira" mesajı ile hayatının şokunu yaşadı.
HER ŞEY O İLANI GÖRMESİYLE BAŞLADI
İşte 2 bin 500 lira kira verdiği evi için böylesine bir rakamın telaffuz edilmesini anlayamayan Deniz Ç.'nin ağzından, tüm kiracılar için ibretlik türden yaşadıkları...
-- "Eylül ayında düğünümden önce ev aramaya başladım. Eşimin ailesi Avcılar'da, iş yerimde Bahçeşehir'de olduğu için önce o bölgelere baktım. Ancak kiralık ev bir türlü bulamadım. Tam 'yeter ki başıma sokacak bir yer olsun' dediğim günlerde, Beylikdüzü Kavaklı’daki 2 bin 500 liralık daireyi buldum. 5 katlı 15 dairelik binada kira için sözleşme imzaladık. Binanın yarısı boştu. Sadece 7 katı kiraya verilmişti. İmzadan önce ev sahibi bize 'binanın iskanının olmadığı, bu nedenle 7 daireden aylık 150 lira fatura bedeli' alacağını söyledi. Zaten zar zor ev bulduğum için ve 150 lira da makul olduğu için hiç itiraz etmeden 'tamam' dedim."
"AYLARDIR 150 LİRA ÖDEDİK"
-- "Ev sahibi iskân işinin kısa sürede hallolacağını birkaç ay içinde normal tarifeye geçileceği, kimler eksik kimler fazla verdiyse ona göre hesap yapılıp hakların dağıtılacağı söyledi. 5 aydır 150'şer lira ücret ödedik."
Elektrik faturasını apartmanın girişine asan bina sahibi "3 bin 500 liralık tutar için 'lütfen zamanında ödeyiniz' notu da düşmüş.
Elektrik faturasını apartmanın girişine asan bina sahibi "3 bin 500 liralık tutar için 'lütfen zamanında ödeyiniz' notu da düşmüş.
"HAYATIMDA HİÇ BU KADAR PANİKLEMEDİM"
-- "Son olarak Şubat ayının ilk haftasında ev sahibi mesaj attı. Bu defa binaya 28 bin 799 liralık elektrik faturası geldiğini ve bunun da daireler arasında paylaştırılacağını söyledi. Benim oturduğum daireye 3 bin 600 lira düşmüş. Hayatımda hiç bu kadar şaşırdığımı ve paniklediğimi hatırlamıyorum Görünce elim ayağım titredi.
Hemen ev sahibini aradım ve durumu sordum. Bana binanın iskansız olduğunu o yüzden ticari tipi elektrik kullandığımızı anlattı. Bunun benim sorunum olmamasını söylememe rağmen bana 'Evi kiraya verirken söylemiştim' dedi. Sözleşme imzaladığımızda iskân almanın en fazla 2-3 ay alacağını söylediğini hatırlatsam da sonuç alamadım. Tartışmanın alemi yoktu..."
"KOMŞUMA 140 LİRA GELMİŞ"
-- Daha sonra avukat bir arkadaşımı aradım. Dava konusu yapacağını söyledi ama faturalar ödenmezse elektriksiz kalacağımızı da hatırlattı. Ne yapacağımı bilmiyorum. Ev sahibinin zamanında almadığı iskanın bedelini kiracılar ödüyor. Karşı binamda oturan komşuma bu ay 140 lira gelmiş. Şaşkınım"
Yurt genelinde yüzbinlerle telaffuz edilen 'iskansız binalar' İstanbul'da en çok Esenyurt-Beylikdüzü gibi yapılaşmanın yoğun olduğu bölgelerde görülüyor.
Yurt genelinde yüzbinlerle telaffuz edilen 'iskansız binalar' İstanbul'da en çok Esenyurt-Beylikdüzü gibi yapılaşmanın yoğun olduğu bölgelerde görülüyor.
KAT MÜLKİYETİ ALINMAYINCA ŞANTİYE ELEKTRİĞİ KULLANILIYOR
Benzer mağduriyetlerin çokça yaşandığı belirten Gayrimenkul Hukuku Derneği Başkanı Ali Güvenç Kiraz da dikkat çeken uyarılarda bulundu.
Hürriyet.com.tr'ye konuşan Kiraz şu uyarılarda bulundu: "Bu sadece iskansız olan yerlerde değil, iskanlı olup çeşitli statüsü olan yerlerde de yaşanıyor. Mesela turizm imarlı yer, konut olarak kullanılıyor. Ya da ticari ofis olarak görünüyor ancak konut olarak kullanılıyor gibi. Ama bunlar elektrik tüketimine bağlı taşınmazlardır. İskansız olanlarda ise temel sorun taşınmazın kat mülkiyetine geçememesi nedeniyle mevcut elektrik sisteminin 'şantiye' elektriğini alması olayıdır"
Bina sahipleri kimi zaman vergi ödemekten kaçmak kimi zaman ise ruhsat için harcama yapmak istemedikleri için 'iskân almayı' geciktiriyor.
Bina sahipleri kimi zaman vergi ödemekten kaçmak kimi zaman ise ruhsat için harcama yapmak istemedikleri için 'iskân almayı' geciktiriyor.
"SORUMLUSU MÜTEAHHİT"
"Yani şantiyenin elektrik sisteminden elektriği aldığınız zaman, müteahhittin bağlattığı elektriği kullanırsınız" diyen Kiraz, "Eğer iskân alınamıyorsa da bunun sorumlusu müteahhittir. Size evi fiilen teslim edebiliyor ama kat mülkiyeti kurulana kadar iskansız bir taşınmazda oturuyorsunuz. Ve doğal olarak da elektriğinizi şantiye sisteminden alıyorsunuz. Buradan aldığınız için de elektriğiniz doğal olarak 'ticari' olarak değerlendiriliyor" ifadelerini kullandı.
Kiraz sözlerine şöyle devam etti:
"Kat mülkiyetine geçilir geçilmez kesinlikle bu tür konular sıkı takip edilmeli. Diğer bir yol olarak da müteahhittin iskanı almasını bir an önce sağlatmak lazım. Aksi takdirde iskana aykırı bir durum varsa ve düzeltilemeyecek bir durumsa yapabilecekleri pek fazla bir şey yok. Kısaca öyle oturmaya devam ederler.
Müteahhittin de bir sorumluluğu var. Sözleşmede ne kadar zamanda iskân alacağını beyan ettiyse müteahhit bunu sağlamak zorunda. Eğer sözleşmede belirttiği sürenin dışına çıkarsa artık sorumluluk müteahhitte yansımış olur ve siz de aradaki farkı ona yansıtabilirsiniz."