İlim Sohbeti
Şakiki Belhi kendi devrinin büyük âlimlerindendir. Bir gün 29 sene yanında ilim tahsil eden bir öğrencisine sorar:
- Nedir o sekiz fayda? Diye sorar. Öğrencisi:
Birinci fayda: Ben bütün mahlûkata baktım; onların her birinin âşık olduğu ve sevdiği birinin var olduğunu gördüm. O sevgililerden bazıları, sevdiklerine ya ölüm hastalığına yakalanana ya da mezarının başına kadar eşlik ediyorlardı. Sonra onu tek başına bırakıp gidiyorlardı. . Ben de, kabrimde bana ışık olsun, benimle muhabbet kursun, beni yalnız başıma bırakmasın diye salih amelleri kendime sevgili edindim!
İkinci
fayda: Ben insanları, arzu ve isteklerinin peşinde koştuklarını,
onun emirlerini yerine getirmek için acele ettiklerini gördüm. Allah'ın:
"Rabbinin makamından korkan ve nefsini kötü arzulardan uzaklaştıranın
varacağı yer cennettir" ayetini düşündüm; nefsim, Allah'a itaate razı
olana ve O'na boyun eğene kadar buna devam ettim.
Üçüncü fayda: Gördüm ki, bütün insanlar dünya malı toplamak için çırpınıyorlar, sonra da onu ellerinde tutmak için çaba sarf ediyorlar. Ben yüce Allah'ın: Sizin yanınızdaki dünya malı tükenir, Allah katındakiler ise bakidir" ayetini düşündüm. Ben de dünyadan elde ettiğim her şeyi Allah için harcadım ve onları Allah katında benim için ahiret azığı olsun diye ihtiyaç sahiplerine dağıttım.
Dördüncü fayda: Bazı insanların, izzet ve şerefin akraba ve soy çokluğunda olduğunu zannedip bununla aldandıklarını gördüm Sonra ben Allah'ın: Muhakkak ki Allah yanında en değerli olanınız, O'na karşı en çok sakınanızdır " ayetini düşündüm ve Allah korkusuyla amel etmeyi tercih ettim
Beşinci fayda: Ben insanların birbirlerini kötülediklerini, arkalarından gıybetlerini edip çekiştirdiklerini gördüm Ben de Allah'ın "Dünya hayatında onların geçimlerini rızıklarını aralarında biz paylaştırdık" ayetini düşündüm; anladım ki her şey ezelde Allah'ın tarafından taksim edilmiştir. Ben de hiç kimseyi kıskanıp haset etmedim ve Allah'ın taksimatına razı oldum. Allah'ın kullarına bel bağlamadım.
Altıncı fayda: İnsanların bazı amaç ve maksatlarla birbirlerine düşmanlık ettiklerini gördüm. Allah'ın:"Gerçekten şeytan, sizin düşmanınızdır, siz de onu düşman edinin" ayetini düşündüm; anladım ki, asıl düşman şeytandır; ondan başkasına düşmanlık beslemek doğru değildir
Yedinci fayda: Gördüm ki insanlar azık ve maişetlerinin temini için hırsla, gayretle çabalıyorlar. Öyle ki, bunu yaparken şüpheli ve haram şeylere düşüyorlar Bende 'Yeryüzünde yaşayan her canlının rızkı yalnızca Allah'a aittir' ayetini düşündüm; anladım ki, rızkım Allah'a aittir ve O rızkıma kefil olmuştur. O'ndan başkasından ümidimi kestim.
Sekizinci fayda: Herkesin bir şeye bağlandığını gördüm. Bazıları
paraya, bazıları mal ve mülke, bazıları bir makama bir mesleğe, bazıları da
kendileri gibi insanlara bağlanıyorlardı. Yüce Allah'ın :
"Kim Allah'a güvenirse O, ona yeter. Şüphesiz Allah, her emrini yerine
getirendir. Allah her şey için bir ölçü koymuştur" Ayetini düşündüm; ben
de Allah'a güvendim, O'na tevekkül ettim. O bana yeter. O ne güzel vekildir,
dedim.
Şakiki Belhi, öğrencisine: "Allah seni
bütün işlerinde başarılı kılsın! Kim
bunlarla amel ederse dört kitapta bulunanların tamamı ile hareket etmiş
olur" dedi.