Kozluk
Kozluk (Kürtçe: Hezo), Batman ilinin en büyük ilçesidir.
Yüksek dağların etrafında kurulmuş tarihi bir ilçedir. Evliya Çelebi'nin yazdığına göre Kozluk halkı eğitimli, hoşgörülü ve cesur bir halkın torunlardır.
Batman Kozluk Coğrafi Koordinatları
Batman Kozluk için Coğrafi Konum Yer Koordinatları; Enlem: 38° 11' 40¨ N Boylam: 41° 29' 28¨ E
Google Maps veya Navigasyon Cihazınız için Batman Kozluk Coğrafi Koordinatları ise ; Enlem: 38.194444 Boylam: 41.491111 şeklindedir.
Batman Kozluk Mahalleleri
* Adnanmenderes Mahallesi * Ağaçlık Mahallesi * Aşağıgüneşli Mahallesi * Bahçe Mahallesi * Beşevler Mahallesi * Cevizli Mahallesi * Çaybaşı Mahallesi * Değirmendere Mahallesi * Gülpınar Mahallesi * Hamam Mahallesi * İslambey Mahallesi * Kale Mahallesi * Karpuzlu Mahallesi * Kavaklı Mahallesi * Kemalpaşa Mahallesi * Komando Mahallesi * Köprübaşı Mahallesi * Pınarbaşı Mahallesi * Selahaddinieyyübi Mahallesi * Semdinağa Mahallesi * Tepecik Mahallesi * Tepeüstü Mahallesi * Turgutözal Mahallesi * Yamaçlı Mahallesi * Yapraklı Mahallesi * Yeni Mahallesi * Yeşiltepe Mahallesi * Yol Üstü * Yolaltı Mahallesi * Yukarıgüneşli Mahallesi
Batman Kozluk Köyleri
* Akçalı Köyü * Alıçlı Köyü * Armutlu Köyü * Aşağıkıratlı Köyü * Bölükkonak Köyü * Çamlıca Köyü * Çaygeçit Köyü * Çevrecik Köyü * Danagöze Köyü * Dere Köyü * Duygulu Köyü * Düvecik Köyü * Eskice Köyü * Geçitaltı Köyü * Geyikli Köyü * Gümüşörgü Köyü * Gündüzlü Köyü * Gürpınar Köyü * İnişli Köyü * Kaletepe Köyü * Kamışlı Köyü * Karaoğlak Köyü * Karpuzlu Köyü * Kavakdibi Köyü * Kayadibi Köyü * Kıratlı Köyü * Koçaklı Köyü * Konaklı Köyü * Kumlupınar Köyü * Ortaca Köyü * Ortaçay Köyü * Örensu Köyü * Parmakkapı Köyü * Pınarhisar Köyü * Samanyolu Köyü * Seyrantepe Köyü * Taşlıdere Köyü * Tosunpınar Köyü * Ulaşlı Köyü * Uzunçayır Köyü * Ünsaldı Köyü * Yanıkkaya Köyü * Yankılı Köyü * Yapaklı Köyü * Yayalar Köyü * Yazılı Köyü * Yedibölük Köyü * Yeniçağlar Köyü * Yenidoğan Köyü * Yıldızlı Köyü * Ziyaret Köyü
Tarihçe
Tarihi bir yerleşim birimi olan Kozluk'un eski adı Hazo'dur. Kozluk ilçesindeki Hallan Çemi Höyüğü kazılarında M.Ö. 8000-8600 yıllarına ait arkeolojik kalıntılar bulunmuş ve bu arkeolojik kalıntılar Diyarbakır arkeoloji müzesinde sergilenmektedir. Bulunduğu bölgeyle birlikte M.Ö 3000 dolaylarında Hurri egemenliğine girdi. Sonrasında bölgede sırasıyla; Asurlular, Medler, M.Ö 6. yüzyıl ortalarından itibaren Persler, M.Ö 332 yılından itibaren Makedon Krallığı, Seleukoslar ve Partlar'ın hakimiyeti görüldü. Partlar'ın yıkılmasından sonra Sasani hakimiyetine giren bölge, uzun yıllar Romalılar ile Sasaniler'in egemenlik mücadelesine sahne oldu. M.S 7. yüzyıl başlarında Halife Ömer döneminde İslam Devleti topraklarına katıldı. Sonrasında Emeviler ve Abbasiler dönemi görülen bölge Bizans ile sıklıkla el değiştirmiştir.
1071 yılında gerçekleşen Malazgirt Meydan Muharebesi sonrasında bölgede Türk hakimiyeti görülmeye başladı. Savaşta gösterdiği başarılardan dolayı bölge Dilmaçoğlu Mehmet Bey'e ikta olarak verildi. Buradaki beylik, Artuklular ve sonrasında da Eyyubiler egemenliğinde bölgede etkinliğini uzun yıllar sürdürdü. 13. yüzyıl başlarında Moğol akınlarına uğrayan ve tahrip edilen bölge, Kösedağ Muharebesi sonrasında kesin Moğol hakimiyetine girmiş ve bir müddet İlhanlılar tarafından yönetilmiştir.
İlhanlılar'ın yıkılışından sonra bölgede Eyyûbîler, Artuklular ve Karakoyunlular arasında mücadele görülmüştür. Son olarak Karakoyunlular'ın hakimiyetindeki yerleşim ve kalesi 15. yüzyıl başlarında Akkoyunlular tarafından ele geçirildi. Daha sonra yerel beylerin hakimiyetinde kalan yerleşim, 1514 yılında Osmanlı topraklarına katıldı. 19. yüzyılda Bitlis Vilayeti'nin Muş sancağına bağlı olan yerleşim olarak görülmektedir.
Cumhuriyet döneminin ilk yıllarında Muş ilinin, daha sonra Sason ilçesinin bir nahiyesi oldu. 1938 yılında yerleşim "Kozluk" adını alarak Siirt'in bir ilçesi oldu. 16 Mayıs 1990'da Batman'ın il olmasıyla Siirt'ten ayrılarak bu yeni ile bağlandı. 1990'ların ortasına kadar Kozluk güçlü aşiretlerin etki alanı içerisinde kalmış; bu tarihten sonra ise aşiret yapısı hızlı bir şekilde çözülmeye başlamıştır.
İlçenin en eski yerleşim birimlerinden biri olan Kale mahallesinde ve civarında İbrahimbey camii, Hıdırbey camii ve Kozluk kalesi gibi geçmişi günümüze taşıyan tarihi yapıtlar bulunmaktadır. Hazo kalesiyle ilgili ilk bilgiler Karakoyunlular dönemine aittir. Ancak burada ilk kalenin Asurlular döneminde inşa edilmiş olduğu, Karakoyunlular ve sonrası dönemlerde de kalenin yenilendiği ve onarımlar gördüğü tahmin edilmektedir.
Coğrafya
Yerleşim, Batman il merkezine 58 km uzaklıktadır. Yerleşimden, E99 Diyarbakır-Bitlis karayolu geçmektedir. Bu yol sayesinde Kozluk, Türkiye-İran karayolunun geçtiği güzergahta bulunur. Yerleşim civar illerden Diyarbakır'a 133 km, Siirt'e 63 km, Bitlis'e 82 km uzaklıktadır. Stratejik konumu dolayısıyla ilçe halkı 1990'lara kadar çarşı olarak adlandırılan dağ yamacında yerleşimini sürdürmüştü. Bu tarihten sonra ise hem artan nüfus hem de toprak dolayısıyla Üçyol olarak adlandırılan ova bölgesine yerleşmeye başlanmıştır. İlçede bulunan Ayngebire (Tosunpınar) bölgesi hem ağaçlık hem de yeraltı su kaynağı dolayısıyla yazın iyi bir tatil bölgesidir. Ayrıca ilçede bulunan Halilen köyünde de Sarılık hastalığına iyi geldiği söylenen ve sürekli akan bir su bulunmaktadır. İlçenin kuzeyinden Pisyar çayı akmakta batısında ise güneydoğusunda ise yörenin en büyük dağlarından biri olan Mereto dağı bulunmaktadır.
Kozluk ilçesi, 1 belde ve 69 köyden oluşmaktadır.
Kozluk'ta halı hazırda iki tuğla fabrikası, iki halı saha, tam teşekküllü bir hastane, bir konferans salonu, bir aile çay bahçesi ve iki yatılı okul bulunmaktadır. Kozluk'a bağlı Ase denen köyün civarında ise bir baraj inşa edilmektedir. Bu baraj biterse ovadaki köylerde sulu tarım yapılacağından ilçenin ekonomisinin oldukça güçleneceği öngörülmektedir. Kozluk dağ ile ovanın kesiştiği bir noktadadır. Kozluk'a bağlı köylerin yarısı ovalı diğer yarısı ise Dağlı dediğimiz kişilerden oluşmaktadır.
Nüfus
Yıl Toplam Şehir Kır
1990 64.427 22.499 41.928
2000 74.635 27.109 47.526
2007 60.888 21.651 39.237
2008 62.114 21.380 40.734
2009 62.570 21.866 40.704
2010 62.095 21.685 40.410
2011 61.587 21.824 39.763
2012 61.552 22.535 39.017
2013 61.129 22.840 38.289
2014 61.001 23.379 37.622
2015 60.691 23.669 37.022